Maburburiburan ni Dong nu sadinno na nga alaen ti panggastar para iti tallo nga annak na, maysa kadagitoy ket addan iti kolehiyo. “Kadaytoy kinsenas, walo ribu laeng ti naalak,” kunana. Foreman wenno “bisor” ni Dong iti maysa a dakkel a pagsangladan iti Manila. Saan nga isuna ti addaan kababaan a sweldo iti nasuruk 800 mangmangged ti piyer a lalo a marigatan a kumamat kadagiti kasapulan dagiti pamilya da.

Gapu ta nangatngato iti agdama a minimum ti sweldo na nga ₱800 kada aldaw, saan a mairaman ni Dong ken dadduma pay a katrabaho iti sangkapirit a ₱40 panagngato ti aldawan a sweldo dagiti mangmangged iti National Capital Region (NCR) idi Hunyo. Ngem adayo a nababa latta ti sweldo na iti kasapulan a ₱1,189 tapno agbiag a nasayaat ti maysa a pamilya.

Ti madi pay, saan nga inaldaw ti trabaho iti piyer. “Regular ti tuding kadakami, ngem kanayon a dumandanon laeng manipud walo aginggana 10 aldaw ti trabaho mi iti dua lawas,” kuna ni Dong.

Idi napalabas a tawen, nakabukel ti nasuruk 500 mangmangged ti piyer ti maysa nga unyon tapno salakniban dagiti karbengan da. Ngem naagaw ti maneydsment ti kontrol iti unyon ken abugado daytoy. Agpangpanggep itatta da Dong nga iduron ti eleksyon tapno masukatan ti makuna nga unyon ti maysa a pudno nga unyon a mangsalwad iti karbengan da.

Kadaytoy Nobyembre, nagmiting dagiti kameng ti unyon. Tallo oras da a nagmiting, manipud alas-7 aginggana alas-10 ti bigat. Kadaytoy a panawen, tantya dagiti mangmangged a dimmanonen iti ₱2 milyon ti pukaw iti kumpanya. Kuna ni Dong: “Kasano ngata pay nu agwelga kami? Isu a mabuteng ti maneydsment kadakami.”

Laban dagiti unyon ken tignayan a tegged

Kas kenni Dong, inkagumaan ti adu a mangmangged a palawaen ken papigsaen ti tignayan nga unyon kas tarawidwid ti pigsa ti mangmangged iti pannaki-negosasyon iti kapitalista. Kadaytoy a tawen, gimmil-ayab dagiti welga ken protesta iti sumagmamanu a pabrika iti Southern Tagalog ken NCR iti tengnga dagiti dedlak iti negosasyon para iti collective bargaining agreement wenno CBA.

Kangrunaan nga iruprupir dagiti mangmangged kadagitoy a negosasyon ti nayon a sweldo, nga iti adu a kaso ket idi pay sakbay ag-pandemya nga inted dagiti kapitalista. Karaman ditoy ti laban ti Fuji Electric Phils. iti Laguna ken Samahan ng mga Manggagawang Nagkakaisa sa Umicore Specialty Chemicals iti Subic,Pampanga. Naipangabak met dagiti panadero iti Laguna ti unyon da a Panadero ng Philfoods Fresh Baked Product Inc laban iti unyon a pinalubusan ti maneydsment ken NTF-Elcac.

Inikkan ti tignayan a tegged ti barbaro a duron ti kampanya a Sahod Itaas, Presyo Ibaba! kadaytoy a tawen. Inkagumaan ti naduma-duma a grupo ti mangmangged a mangidurun ti dayalogo iti rehimen Marcos ngem uray naminsan ket saan ida a sinango.

Sinuportaran da ti bill para iti nailian a minimum a sweldo iti Kongreso ken para iti ₱150 across-the-board iti Senado. Awan garaw ti bill iti Kongreso kabayatan a ti adda iti Senado ket agtaltalinaed nga adda iti tukad ti “prinsipyo.” Kadagiti rehiyon, nangidatag dagiti petisyon dagiti lokal a pederasyon ken unyon kadagiti regional wage board ngem sinsilyo, maud-udi ken in-inut pay ti nayon nga inmandar dagitoy. (Kitaen ti kasilpo nga artikulo.)

Mapangngeddeng ti panang-organisa ken panangpatignay kadagiti mangmangged,” kuna ni Rene, lider-mangmangged iti maysa a sentro ti tegged. Kas ti isursuro ti pakasaritaan, saan a boluntaryo nga ited ti kapitalista wenno reaksyunaryo nga estado ti aniaman a nayon nu saan a napigsa, natured ken militante ti panaglaban da. Tallo pulo ket uppat a tawenen idi maudi a napwersa ti estado nga ited ti addaan serbi a nayon-sweldo.

Kasapulan nga agpapigsa

Kagiddan ti pannakidangadang iti sweldo, pappapigsaen ti tignayan a mangmangged ti pannakikaykaysa daytoy iti naduma-duma a sektor.

Paset met ti laban dagiti mangmangged ti panangsangga kadagiti atake ti rehimen Marcos ken dagiti kapitalista iti organisado nga intar da. Idi Setyembre, biktima ti ekstrahudisyal a pammapatay ni Jude Fernandez, beterano nga organisador ti tignayan a tegged. Kadagiti rehiyon ti Southern Tagalog ken Caraga, pinukaw dagiti sumagmamano a lider-mangmangged kabayatan a ti dadduma ket iligal nga inaresto. Iti Davao ken Cebu, target ti panangpangta ken panangpilit dagiti lider ti rehiyonal a sentro tapno “makitinnulong” iti kampanya a kontra-insurhensya ti militar.