NDFP ken GRP, nagtulag a lukatan manen ti tungtungan a kappia
Nagsina nga inwaragawag idi Nobyembre 28 ti Negotiating Panel ti National Democratic Front of the Philippines (NDFP) ken nangangato nga opisyal iti gabinete ken militar ti Gobyerno ti Republika ti Pilipinas (GRP) ti panggep ti dua a benneg a lukatan manen ti tungtungan a kappia. Impakaammo da iti publiko ti nagsilpo a pablaak a pinirmaan ti NDFP Negotiating Panel ken ti GRP idi Nobyembre 23 sadiay Oslo, Norway.
Simmango iti publiko ken nagbasa kadagiti pablaak da Kadua Julie de Lima, ken dagiti miyembro ti NDFP Negotiating Panel a da Kadua Coni Ledesma, ken Nonoy Palima, ken ni Ka Luis Jalandoni kas daulo a parabagbaga.
Ti Oslo Joint Statement ket deklarasyon ti panggep wenno panagtarigagay a luktan manen ti tungtungan ken buklen ti balabala nu kasano nga isayangkat daytoy. Maysa daytoy a pangkabuklan a deklarasyon nu sadinno a pinagtipon dagiti tarigagay ti agsumbangir a benneg: ti panangrisut iti “nauuneg a nakaramut a sosyo-ekonomiko ken pulitikal a bambanag” ken “panangrisut kadagiti ramut ti armado a risiris,” iti benneg ti NDFP; ken iti bangir a benneg, “panaggibus ti armado a pannakidangadang” “ken transpormasyon ti CPP-NPA-NDFP,” a pangpanggepen ti GRP.
“Ti Pinagtipon a Pablaak nga agpada a pinirmaan ti NDFP ken GRP ket addaan pateg iti bukod na ken mangluklukat iti ridaw para iti adu a potensyal ken masanguanan iti panagkalikagum ti maysa a nainkalintegan ken pangmabayagan a kappia iti bukod tayo a pagilian ken para iti pagimbagan ti umili tayo,” nakuna ni Ka Luis Jalandoni, kameng ti NDFP National Executive Council ken senior consultant iti tungtungan a kappia, iti aldaw a pinirmaan ti pinagtipon a pablaak. Kunana, nakasagana ti agpada a Partido nga ituloy ti negosasyon kabayatan a “taktakderan dagiti balligi ken makaad-adal manipud kadagiti leksyon iti naglabas.”
Ti pinagtipon a pablaak ket imbunga dagiti serye ti impormal a talakayan nga inyaramid sadiay Netherlands ken Norway. Idi pay 2022 a rinugian daytoy iti nagbaetan dagiti emisaryo ti GRP ken ti NDFP iti tulong ti Royal Norwegian Government (RNG). Iti benneg ti GRP, nagpirma ditoy da Special Assistant to the President Antonio Ernesto F. Lagdameo Jr, ti emisaryo a ni Gen. Emmanuel T. Bautista (Ret) ken Presidential Adviser on Peace, Reconciliation and Unity Secretary nga ni Carlito Galvez Jr. Iti benneg ti NDFP, nagpirma da Ka Julie, Ka Luis, Ka Coni, ken Ka Nonoy. Ti panagpirma ket naimatangan ni RNG Special Envoy Christina Lie Revheim.
Pinagyamanan ti NDFP ti RNG para iti natibker a suporta ken naanus a panangikagumaan na tapno pagsaraken ti dua a partido para manen iti panagtungtong. Ti seremonya ti panagpirma iti Oslo ket dinar-ayan ti ministro iti silpo a pangruar ti RNG a ni Espen Barth Eide ken dadduma nga opisyal ti Norway.
Napnuan siit ken tudok
Bayat a naragsakan ti PKP iti panagpirma ti negotiating panel iti pinagtipon a pablaak, binigbig na a napnuan siit ken tudok ti dalan iti panaglukat pay laeng ti tungtungan, ken nakarkaro pay ti dalan agturong iti nainkalintegan ken pangmabayagan a pang-kappia.
Umuna a kagudua nga addang pay laeng daytoy iti panaglukat manen ti negosasyon. Mabalin daytoy a dumanon iti aktwal a panaglukat manen ti tungtungan a kappia, mabalin met a saan.
“Adda ti tungtungan a kappia gapu ta adda ti gerra,” panangilawag ni Marco Valbuena, opisyal a daulo iti impormasyon ti PKP. “Ti NDFP ken GRP ket mangibagbagi iti dua a benneg (co-belligerent) ti gerra sibil iti Pilipinas. Isuda ket agkalaban ken mangibagbagi iti naan-anay nga agsupadi nga interes ken panggep, ngem nagsarak iti negosasyon iti uneg ti deklarado a panggep a panaggun-od ti nainkalintegan ken pangmabayagan a kappia.
Segun met kenni Ka Julie, sangsangoen ti tungtungan ti praktikal a banag kas ti terorista a designasyon ti GRP iti PKP, NPA, NDFP ken pati metten kenni Ka Luis. Kasta met, marigatan ti NDFP iti negosasyon nu agtalinaed a nakabalud dagiti konsultant na nga iligal a tiniliw ken imbalud ti GRP iti uneg ti napalabas nga innem a tawen.