Magkabulag nga gianunsyo niadtong Nobyembre 28 sa Negotiating Panel sa National Democratic Front of the Philippines (NDFP) ug tag-as nga upisyal sa gabinete ug militar sa Gubyerno ng Republika ng Pilipinas (GRP) ang plano sa duha ka partido nga subling ablihan ang panaghisgot kalinaw. Gibutyag nila ang hiniusang pamahayag nga gipirmahan sa NDFP Negotiating Panel ug sa GRP niadtong Nobyembre 23 sa Oslo, Norway.

Miatubang sa publiko ug nagbasa sa mga pamahayag silang Kaubang Julie de Lima, ug mga myembro sa NDFP Negotiating Panel nga silang kaubang Coni Ledesma, ug Nonoy Palima, ug si Ka Luis Jalandoni isip senior adviser.

Ang Oslo Joint Statement usa ka deklarasyon sa laraw o tinguha nga subling ablihan ang panaghisgot ug tibuukon ang gambalay kung paunsa kini ipahigayon. Usa kini ka pangkinatibuk-ang deklarasyon kung asa gihiusa ang mga tinguha sa magkaatbang nga partido: ang pagsulbad sa “lalum nga nakagamot nga sosyo-ekonomiko ug pulitikanhong suliran” ug “pagsulbad sa mga gamot sa armadong panagbangi,” sa bahin sa NDFP; ug sa pikas bahin, ang “pagtapos sa armadong pakigbisog” ug “transpormasyon sa CPP-NPA-NDFP,” nga gitinguha sa GRP.

“Ang Giusang Pamahayag nga parehong gipirmahan sa NDFP ug GRP mahinungdanon ug nag-abli sa pultahan alang sa daghang potensyal ug kaugmaon sa pagtinguha sa usa ka makatarunganon ug malahutayong kalinaw sa atong kaugalingong nasud ug alang sa kaayuhan sa atong katawhan,” pamahayag ni Ka Luis Jalandoni, myembro sa NDFP National Executive Council ug senior consultant sa panaghisgot kalinaw, sa adlaw atol sa pagpirma sa hiniusang pamahayag. Matud niya, andam ang parehong Partido nga ipadayon ang negosasyon samtang “nagabarog sa mga kadaugan ug nagkat-on gikan sa mga leksyon sa nangagi.”

Ang hiniusang pamahayag produkto sa serye sa mga dili pormal nga panaghisgot nga gipahigayon sa Netherlands ug Norway. Gisugdan kini niadto pang 2022 tali sa mga emisaryo o sinugo sa GRP ug sa NDFP sa tabang sa Royal Norwegian Government (RNG). Sa GRP, mipirma dinhi silang Special Assistant to the President Antonio Ernesto F. Lagdameo Jr, ang emisaryong si Gen. Emmanuel T. Bautista (Ret) ug Presidential Adviser on Peace, Reconciliation and Unity Secretary nga si Carlito Galvez Jr. Sa NDFP, mipirma silang Ka Julie, Ka Luis, Ka Coni, ug Ka Nonoy. Saksi sa pagpirma si RNG Special Envoy Christina Lie Revheim.

Gipasalamatan sa NDFP ang RNG sa lig-on nga suporta ug paningkamot niini aron ipatakdo ang duha ka partido sa subling panaghisgot. Gitambungan sa ministro sa relasyong panggawas sa RNG nga si Espen Barth Eide ug uban pang mga upisyal sa Norway ang seremonya sa pagpirma sa Oslo.

Puno sa tunok ug suyak

Samtang abling gidawat sa PKP ang pagpirma sa negotiating panel sa giusang pamahayag, giila niini nga puno sa tunok ug suyak ang dalan sa pag-abli pa lang sa panaghisgot, ug labaw ngadto sa makatarunganon ug malahutayong kalinaw.

Unang tungang lakang pa lamang kini sa subling pag-abli sa negosasyon. Mamahimo kining mosangpot sa aktwal nga subling pag-abli sa panaghisgot kalinaw, mamahimo usab nga dili.

“Adunay panaghisgot kalinaw tungod kay adunay gubat,” pagpatin-aw ni Marco Valbuena, chief information officer sa PKP. “Ang NDFP ug GRP co-belligerent sa gubat sibil sa Pilipinas. Sila magkaaway ug nagarepresentar sa managsukwahing interes ug tinguha, apan nagtakdo sa negosasyon sa deklaradong laraw nga makab-ot ang makatarunganon ug malahutayong kalinaw.”

Matud usab ni Ka Julie, nag-atubang ang panaghisgot sa praktikal nga hisgutanan sama sa teroristang designasyon sa GRP sa PKP, BHB, NDFP ug bisan kang Ka Luis. Ingonman, maglisud ang NDFP sa negosasyon kung magpabiling nakabilanggo ang mga konsultant niini nga iligal nga gidakop ug gipriso sa GRP sulod sa milabayng unum ka tuig.