Padayon nga ginapasangkad sang US ang presensya militar sini sa Asia, samtang yara ini sa tunga sang posible maglapnag nga armadong kinagaamo sa Middle East, kag sang nagdugay na nga gyerang proxy nga ginlunsar sini sa Ukraine batuk sa Russia.

Sa Pilipinas, ginapahugot sang US ang kontrol sa Armed Forces of the Philippines paagi sa asud-asod nga war games kag permanente nga pagpwesto sang mga tropa kag gamit militar sa kadutaan kag kadagatan sang pungsod. Anuman nga adlaw, ang dalagko nga barko sini nga may karga nga mga drone, eroplano pang-gyera kag linibo nga tropa ang makit-an sa sulod sang teritoryong dagat sang Pilipinas ukon kasikbit nga mga kadagatan sa tabon sang “freedom of navigation operations.”

Indi magnubo sa 12 ka dalagko nga war games nga kabahin ang militar sang Pilipinas ang nalunsar sang US katimbang ang rehimen Marcos. Wala pa diri ang pareho kadako, kun indi man mas dako nga unilateral, bilateral kag multilateral nga war games nga ginalunsar sini sa soberano nga kadagatan sang pungsod nga wala sang partisipasyon, awtoridad ukon bisan ihibalo ang papet nga estado sang Pilipinas.

Ginapatambong sang US sa war games indi lang ang kaugalingon nga mga tropa, kundi pati ang mga alyado nga tropa halin sa Europe, North America kag Asia. Sa kadutaan, may kabilugan nga 40,000 ka tropa ang nakigbahin sa war games sang US. Pinakadako sa mga ini ang Balikatan 2023, kung sa diin 12,200 ka tropang Amerikano (sa kabilugan nga 17,600) ang may kahimuan sa mga pagpalupok sang kanyon, paghulog sang bomba, pagpalupad sang mga misayl, paghanas sang paglusob kag iban pa.

Kabahin ang mga ini sa 496 ginkasugtan nga mga aktibidad militar sang US sa pungsod sa 2023. Sa amo, bilog nga tuig nga nagakahitabo ang mga aktibidad militar kag operasyong sibil-militar kung sa diin bug-os nga napaidalom ang mga pwersa kag makinarya sang AFP sa kontrol sang militar sang US.

Para makapadayon sang pagpadako sang isip sang mga tropang Amerikano, todo ang pagkay-o sang mga “EDCA site” ukon mga base kag pasilidad militar kung sa diin may ekstra-teritoryal nga kinamatarung ang US. Indi magnubo sa 15 ka pasilidad sa 32 ka gin-aprubahan nga proyekto sa mga base nga ini ang ginadali-an subong nga tapuson sang tinawo sang AFP. Pinakaulihi nga natapos ang 3-kilometro nga paluparan sa Basa Airbase sa Pampanga.

Gindugangan pa ini sang 63 ka “bag-o nga pasilidad,” base sa pakigsinapol sang Mutual Defense Board-Security Engagement Board sadtong Setyembre. Gintalana man sa nasambit nga sinapol ang paglunsar sang masobra 500 war games kag iban pa nga aktibidad militar sa 2024. Kadungan sini, gin-anunsyo sang duha ka estado ang pagdugang sang mga base sa nagaluntad na nga siyam ka “EDCA site.”

“Pwersang pang-atake” sa China

Sadtong Setyembre, gin-anunsyo sang US ang pagbutang sang Marine Rotational Force-Southeast Asia (MRF-SEA), isa ka task force nga ang katungdanan amo ang maglunsar sang “talikdanay” nga war games sa rehiyon. Ginlunsar sini ang Sama-Sama 2023 nga nagdalagan sang 12 ka adlaw sadtong Oktobre kag gintambungan sang masobra 1,000 tropa halin sa US, Pilipinas, Austrilia, Canada, France, Japan, Malaysia kag United Kingdom.

Sugod naman Nobyembre 9, ginlunsar sini ang Kamandag 7 sa Palawan, Zamboanga, Tawi-Tawi kag Batanes, kabahin ang 3,000 tropa halin sa Pilipinas, US, South Korea kag Japan. Bag-o sini, ginpatigayon sang US sa Philippine Sea ang 5 ka adlaw nga Multi-Large Deck Event sugod Nobyembre 4, isa ka war games nga wala partisipasyon ang AFP.

Ikaduha nga tuig na nga ginbutang sang US ang MRF-SEA agud magserbe nga “forward-positioned” ukon abante nga tropa sang US sa Southeast Asia. Ginagamit sini nga tabon ang lehitimo nga hibubun-ot sang mga Pilipino batuk sa agresyon sang China sa West Philippine Sea agud makapabilin ang dako nga isip sang mga tropa sa teritoryo sang pungsod.

Magluwas sa war games sa mga teritoryo sang Pilipinas, ginalunsar sang MRF-SEA ang Cooperation Afloat Readiness and Training sa Brunei, Marine Exercise sa Indonesia, kag Exercise Valiant Mark sa Singapore. Nagapanguna nga nakapokus ang mga ini sa paghanas sang mga suldado nga Marines sang US, “katimbang” ang mga “lokal nga hukbo,” para mangin pwersang pang-atake ukon strike force sang US Navy. Subay ini sa Force Design 2030 sang US Marine Corps nga may katuyuan nga ihanda ang nasambit nga mga yunit sa ginapreparahan sini nga gyerang nabal batuk sa China.