Saan pay a pormal a naglukat ti Balikatan 2024, nagitundan ti buteng ken perwisyo kadagiti umili ti Cagayan ken Apayao ti naisayangkat a Cope Thunder exercises ti US Air Force ken dagiti tropa ti Tactical Operations Group (TOG) idi Abril 17. Basar kadagiti residente ti Gattaran, Sto Niño ken Lasam iti Cagayan, iti sobra a kinababa ti tayab dagiti jet fighter ket nabulabog dagiti eskwelaan nangruna dagiti daycare ken kindergarten ken nagtataray dagiti ubbing a nagawid kadagiti pagtaengan da. Nakigtot met dagiti maladaga, naperwisyo ti pagbiagan ken uray dagiti ayup ket nagbuteng ken nadistorbo.

Reklamo dagiti residente, saan da a naabisuan a nasapsapa, isu nga adda dagiti naitublak iti panagtaray iti palalo a buteng ken iti mismo a batog ti eskwelaan ken barangay hall a naiyaramid dagiti panagpabuya. Istorya ti maysa a nanang, linapdan isuna ti 7-anyos nga anak na a rumuar iti balay gapu iti amak a matennagan ti bomba. Inreklamo da met ti nakapigpigsa ken nasakit iti lapayag nga ungor dagiti jet fighter. “Kasla bumtak ti barukong ko idi naibatog kadakami,” istorya ti maysa.

Saan maliklikan a panunoten dagiti residente ti dakkel a posibilidad a talaga a bumtak ti gera, nangruna ta nasaknap ti rekrutment ti AFP iti baryo, uray kano kadagiti natataenganen. “Praktis pay laeng dayta, kasanon nu agpayso,” ti panagdanag ti maysa a residente. Komentaryo met ti maysa a sigurado nga adu manen ti sikogan ken ibati dagiti soldado nga Amerikano gapu iti kinaadda dagiti base militar iti lugar da.

Nakaro a troma ti napasaran dagiti umili kadagitoy a lugar nangruna ta dagitoy met laeng a lugar ti binomba ti 5th ID ken TOGTOG2 idi napan a tawen. Malagip a pimmanaw dagiti residente ti Sto. Niño idi Abril 2022 iti katengngaan ti Semana Santa kalpasan a nag-airstrike dagiti militar usar ti OV10-Bronco tapno ilemmeng ti panagmasaker da iti tallo a Nalabbaga a mannakigubat iti Piat.

Riribuk met ti napasaran dagiti residente ti Baggao idi Balikatan 2022. “Nagtataray kami iti palalo a buteng. Ti ammo mi ket bombaen dakami. Kasla maikkaten dagiti atep mi iti sobra a kinababa ken kinaasideg dagiti jet fighter iti kabalbalayan,” salaysay ti maysa a mannalon.