Editoryal

Paregtaen ti umili a mangpalawa iti pananglaban iti rehimen a US-Marcos

, ,

Iti naglabas a tawen, nagtultuloy a rimmang-ay ti panagkaykaysa dagiti umili a Pilipino a mangilaban iti pagsapulanda, mangsalaknib iti karbengan da, mangitandudo iti hustisya, ken mangitandudo iti nailian a waya-waya. Iti sanguanan ti di masolbar a krisis ti agturturay a malakolonyal ken malapyudal a sistema, kannigid-kannawan dagiti kontra-pagilian ken kontra-demokratiko nga annuroten ken tignay ti pasista nga US-Marcos a rehimen. Dagitoy ti mangiduron kadagiti umili nga agkaykaysa ken manglaban iti panangiturayda.

Umad-ado ti bilang dagiti mangmangged, ken dagiti ordinaryo a trabahador a makidangdangadang para iti karbengan da iti makabiag a sueldo ken tangdan. Ad-adda pay a tumibtibker ti takder dagiti drayber ken opereytor ti dyip iti panangidepensa da iti pagbiaganda maibusor iti jeepney phaseout. Kamaymaysa da dagiti agtutubo a mangsupsupiat met iti nakaro a panagngato ti matrikula ken gastos iti edukasyon. Iti nadumaduma a paset ti pagilian, salsalakniban dagiti umili ti kalintegan da iti daga, kabambantayan, karayan, baybay, ken dagiti pagbiagan da maibusor iti pananggamgam ken panangdadael dagiti agkakakumplot a ganggannaet, dadakkel a kapitalista ken apo’t daga. Singsingiren da ti rehimen nga US-Marcos iti kinakurang a panagsagana ken tignay iti sango ti nakaro a didigra a pinataod ti tikag bayat ti El Niño ken dagiti paglintegan na a mangdaddadael iti aglawlaw.

Rimmegta ti panagbusor ti nalawa nga intar ti umili iti plano dagiti pasurot ni Marcos a charter change, a mangpasingked kadagiti neoliberal a pamuspusan iti 1987 a konstitusyon ken mangitunton kadagiti panagbalbaliw a mangpaatiddog iti bileg dagiti politiko. Kumarkaro met ti ibubusor iti pannakibiang ti US iti militar ti Pilipinas, panangisungsong na iti gubat ken pannakaipalgak ti pagilian iti imperyalista a pannakalakubna iti China, bayat nga umaw-awag dagiti umili iti natalna a pannakarisot dagiti isyu iti nagbaetan ti Pilipinas ken China mainaig kadagiti teritoryo ti baybay idiay West Philippine Sea. Agtultuloy ken rumangrang-ay ti suporta kadagiti umili ti Palestine maibusor iti genocide nga ar-aramiden ti US ken ti Zionist nga Israel. Situtured a sumarsaranget ti umili iti rumrumkuas a kinaulpit ni Marcos. Balligi da ti desisyon ti Korte Suprema a maibusor iti Red-tagging ken pabor iti pannakaited ti writ of amparo kadagiti biktima.

Pagilasinan ti di masolbar a krisis iti ekonomya ken politika ti agturturay a sistema ti kannigid-kannawan a militante a panagsupiat ti umili. Iti sidong dagiti narigat ken naranggas nga addang ti kontra-umili ken aso-aso a rehimen Marcos, awanen ti sabali a pagkamangan ti umili no di ti panagkaykaysa, panagtignay ken pannakidangadang. iti sanguanan ti panaginbibingngeg ni Marcos, ad-adda a masapul a maipangpangruna ti ikkis dagiti umili nga agkidkiddaw iti dagus ken manayon a panagbalbaliw. Tapno epektibo ti pannakigubat, masapul a maallukoy ti ad-ado a paset ti umili.

Tapno mapatignay ti nalawa nga umili ken mairugi ti inisyatiba da a makilaban, rumbeng a mangrugi dayta iti kasasaad ti napolitikaan a kaamoan ken kinasagana dagiti masa. Ti kangrunaan a pannursuro ti Partido ket rumbeng a patignayen dagiti aktibo ken abante a benneg ti masa, tapno magaw-at ti akintengnga ken awiden dagiti atrasado. Mainaig iti dayta, rebbengen dagiti kangrunaan a nailian-demokratiko a puersa a riingen ken allukuyen dagiti masa nga agtignay babaen ti iyaasideg ken panagkaykaysa kadagiti nadumaduma nga organisasyon da, wenno ti panangbangon kadagiti nadumaduma a kita ti asosasyon a naibatay iti nagkaykaysa a takder dagiti masa kadagiti kangrunaan a parikot dagiti umili.

Ado a masa ti sisasagana a sumrek kadagiti nailian-demokratiko nga organisasyon ken determinado nga agtignay para iti komprehensibo a panagbalbaliw ti kagimongan. Rumbeng a nasaknap ida nga organisaen. Ngem ad-ado pay ti sisasagana a makikadua ken makipaset maibatay iti nadumaduma a progresibo, nailian ken maka-umili a panggep, wenno maibatay iti gagangay ken kadawyan a pagrebbengan iti panagbiag wenno kasasaad. Situtulok da a sumrek iti nadumaduma a kita ti organisasyon, ken silulukat da kadagiti nadumaduma a wagas ti panagtignay. Nasken a masarakan dagitoy, maibangon dagiti maitutop a porma ti organisasyon ken maiturong da iti dalan ti militante a pannakidangadang. Rumbeng nga igaed ti panagpartuat kadagiti pamuspusan ken langa ti panang-organisar ken panangpatignay iti masa.

Kabayatan na, ti nainget a pagrebbengan ti amin a nailian-demokratiko a puersa ket agturong iti masa ken ingga’t bael nga agisayangkat ti pangkagimongan a panagsukisok, propaganda ken panag-organisar. Masapol a mapan ken agtrabaho da a naan-anay kadagiti paktorya, kadagiti napanglaw a komunidad iti syudad ken away, uray pay kadagiti eskwelaan, opisina, ken sadinoman a pagnaedan wenno panggedan ti kaadoan. Babaen iti dayta, matakwatan dagiti umiso wenno epektibo a porma, agpada a kadaanan ken baro, ti propaganda ken panangorganisar iti masa.

Masapul nga agbalintayo a natured, napigsa ti pakinakem, addaan ganuat ken managpartuat iti panagpropaganda ken panag-organisa iti masa. Masapul a maikkat ti amin a langa ti burukratismo ken liberalismo, ken agannad iti populismo, buntotismo, komandismo ken ti panangliklik iti propaganda. Nasken a sukimaten dagiti kababalin ken estilo ti panagtrabaho a mangitandudo iti abilidad dagiti nailian-demokratiko a puersa a mangammo iti kongkreto a kasasaad dagiti masa, dagiti nagduduma a parikot da, dagiti gagangay a tarigagay da, ti tukad ti pannakaawat da ken ti kinatulok da nga agtignay ken makigubat.

Naimpusuan ti tarigagay dagiti umili ti Pilipinas a makidangadang iti sanguanan ti nakaro a krisis ken ti awan-anawa a panangidadanes ken panangirurumen kadakuada ti kontra-umili ken pasista a rehimen ti US-Marcos. Determinado da a mangitultuloy iti pannakidangadang para iti salun-at da, pagbiagan, ken kalintegan da, ken para iti wayawaya ken kinatalged ti pagilian.

Ti naimpusuan a tarigagay dagiti umili a lumaban ket nasken a batugan ti determinasyon dagiti nailian-demokratiko a puersa a riingen, organisaen ken patignayen dagiti mangmangged, mannalon, masa nga anak ling-et, ken amin a demokratiko a sektor. Dagiti kadre ken kameng ti Partido ket masapul nga agserbi a pagwadan iti panangidaulo iti di agimbubukodan a pannakipaset, panangparegta ken panag-organisar tapno paunegen ken palawaen dagiti ramut ti Partido iti intar ti masa. Isuda ti mangidaulo iti panangpatanor iti kapanunotan nga agpannuray ken agtalek iti masa, ken iti kapanunotan a dagiti laeng masa ti agaramid ti pakasaritaan.

Paregtaen ti umili a mangpalawa iti pananglaban iti rehimen a US-Marcos