Naan-anay nga ilaklaksid ti umili ti rinnikiar dagiti pasista a bunggoy a Marcos ken Duterte, nga agpada a mangibagbagi iti kapepeklan a burukrata kapitalista, ken mangitantandudo iti interes dagiti dadakkel nga apo’t daga ken burgesya komprador, ken iti imperyalista a panagturay iti Pilipinas.

Bimtak ti risiris idi nagsarita iti nabiit ni Duterte laban iti ipagpagna a “charter change” wenno chacha ni Marcos ken dagiti paspasurot na, kagiddan ti direkta a panangawis iti militar nga agtignay laban iti kongreso kas pangarigan nga iduron daytoy, ken panagpangta nga agtignay para iti “pannakaisina” ti Mindanao.

Silalastog a saksakayan ni Duterte ti dumakdakkel a dalluyon ti panaglaban ti umili iti chacha tapno salakniban ti bukod nga interes ken kontraen dagiti panggep ti bunggoy a Marcos nga ikkatan isuna ti bileg pang-ekonomya ken pampulitika. Makaluksaw ni Duterte iti panangkansela kadagiti kontrata ti gobyerno a sinerrek na iti China a mangipaidam kenkuana ti binilyon a piso a kikbak, uray ti pananglikkab iti sigud a binilyon a piso a badyet a maal-ala ti Davao. Nasakit met ti nakem na iti panagkedked ni Marcos a lappedan ti panag-imbestiga ti International Criminal Court ken posible a panangiruar ti mandamyento de aresto na kanaig iti krimen laban iti sangkatao-an.

Iti bangir a benneg, makumikom latta ti bunggoy a Marcos iti panangiduron ti panangbaliw iti Konstitusyon 1987 (chacha). Tapno ikkatan ti bala ni Duterte, temporaryo nga impasardeng ni Marcos ti “people’s initiative” a dinakamat na a mapanggudua unay. Nupaykasta, agtultuloy ti panangiduron ti Senado ken Nababa a Kapulungan ti Kongreso a baliwan ti Konstitusyon 1987 tapno sementuen dagiti neoliberal a patakaran ti liberalisasyon, deregulasyon ken pribatisasyon, lalo a patibkeren ti ganggannaet a kapitalista a panagtagikua iti kinabaknang ti Pilipinas ken panagturay iti ekonomya ti pagilian, ken ikkaten ti patawid na nga anti-Marcos.

Agririnnikiar dagiti pasista a da Marcos ken Duterte iti tengnga ti kumarkaro a krisis iti agturturay a sistema. Kinaagpayso na, ti rinnikiar mismo ket bunga ti krisis a gapu ti panagbassit ti mapaggugudua-an a pagnumaran ti dua a bunggoy nga agpada nga antukab iti kinabaknang ken bileg.

Ti risiris dagiti agturturay a bunggoy a Marcos ken Duterte ket lalo a mangpapauneg iti gura ken pungtot ti umili a Pilipino iti agturturay a reaksyonaryo a rehimen, ken mangpappapigsa ti determinasyon da a buklen ti nalawa nga agkaykaysa a prente laban iti chacha, ken dagiti patakaran ken addangen a lalo a mangparparigat iti pagilian ken lalo a mangibadbaddek iti nailian a wayawaya.

Lalo pay nga umun-uneg ti gura ti nalawa a masa kada Marcos ken Duterte iti kinnumplot da a kusiten ti eleksyon 2022 ken panagaramid ti peke a “landslide victory.” Lalo pay a marubrubruban ti pungtot ti umili iti aglaplapusanan a panagbibiag dagiti Marcos, bayat a nailumlom iti panagsagaba ken panagrigrigat ti mayorya. Lalo pay isuna a maisinsina gapu iti panaginbibingngeg na iti pukkaw para iti panangipangato iti sueldo, pudno a reporma iti daga, nayon a badyet iti edukasyon, salun-at ken dadduma pay a serbisyo pangkagimongan, ken dadduma pay a sigida a kiddaw; kabayatan nga ik-ikkan dagiti ganggannaet a kompanya ken dagiti kasosyo a lokal ti amin nga insentibo nga agibulsa ti dadakkel a ganansya manipod iti pananggundaway iti nalaka a pigsa’t tegged ken kinabaknang ti pagilian.

Puskol-rupa ti panangaramat ni Marcos iti poder tapno tengngelen ti ginasut bilyon a piso ken ibukbok daytoy iti negosyo kadagiti pabpabus-oyan a kroni. Kas kenni Duterte, busbussogen ni Marcos ti AFP ti awan pay kapada a kaadu ti kuarta a maipispisok iti bulsa dagiti pabpabus-oyan nga heneral, kasukat ti kinapudno ken kinatulnog da. Agtultuloy ti brutal a gerra iti pananglapped ti AFP iti kaaw-awayan tapno waknitan ti dalan iti agresibo a panagserrek dagiti ganggannaet a negosyo a manggamgamgam iti agrikultural ken nainsigudan a dagdaga ti nalawa a masa a mannalon ken dagiti katutubo.

Mapaypaypayan ti patriotismo ti umili iti sango ti panagparparintumeng ni Marcos iti geopolitikal nga interes ti US. Naan-anay nan nga ipakpakontrol ti AFP iti US para iti estratehiya na a panangkubkob ken pananglapped iti panagpigsa ti China. Ipar-parangguyod ti US ti Pilipinas iti umir-irteng a tensyon militar idiay South China Sea, Korean Peninsula ken Taiwan, iti gandat a durugan ti China iti armado a risiris. Tungpa kadagiti Pilipino nga agkalkalikagom ti pudno a wayawaya ti dumakdakkel a presensya dagiti soldado nga Amerikano ken umad-ado a pasdek-militar ti US iti uneg dagiti kampo ti AFP.

Lumawlawa ken umak-akaba dagiti puersa a patriotiko ken demokratiko nga adda iti sangoanan ken bugas iti nagkaykaysa a prente nga anti-pasista, anti-imperyalista ken antipyudal laban iti rehimen US-Marcos. Ti gandat ni Marcos a baliwan ti Konstitusyon 1987 ket mangrepreppet iti nalawa nga intar dagiti dasig ken sektor. Iti bangir ti panagsakit ti nakem na laban iti chacha ken ni Marcos, saan a karaman ni Duterte iti nalawa a nagkaykaysa a prente laban iti rehimen US-Marcos, gapu iti kinaado ti krimen na laban iti umili a Pilipino.

Tubtubngaren ti nalawa a nagkaykaysa a prente iti pannakikumplot ni Marcos kenni Duterte iti panagtakaw iti eleksyon 2022, ken iti panangsangga kenkuana iti sungsungbatan iti linteg aglalo kasilpo dagiti krimen iti gerra kontra droga aginggana iti terorista a gerra ti pananglapped, uray met iti nasaknap a korapsyon kas kadagiti anomalya iti panawen ti pandemya.

Lumawlawa ti nagkaykaysa nga intar ti umili a sumupsupiat iti panggep a chacha ti rehimen US-Marcos. Kagiddan daytoy, pumigpigsa met ti pukkaw ti masa ti pagilian para iti nayon a tangdan ken sueldo, regular ken disente a trabaho, pudno a reporma ti daga, panangibaba ti presyo ti makan, langis ken dadduma pay a tagilako, ken dadduma pay a basaran a kasapulan. Natibker da met nga itantandudo ti panaglaban da iti pasista a panangilupit-lupit kadagiti demokratiko a karbengan, ken pannakibiang militar ti US iti pagilian. Iti intero a pagilian, innayad a bumangbangon ti masa a Pilipino.

Agtultuloy nga ingga’t-bael nga ipinget ti Partido ken amin a rebolusyonaryo a puersa nga riingen ti nalawa a masa dagiti mangmangged ken mannalon, dagiti petibures nga intelektwal ken dagiti propesyunal, ken amin a dadduma pay a puersa a progresibo ken makabayan, tapno agtignay ken lumaban. Iti tengnga ti kasasaad a nakalumlom iti krisis, sigurado a lalo pay nga umirteng ken situtured a sumaranget ti rebolusyonaryo a tignayan a masa iti syudad ken kaaw-awayan, kagiddan ti rebolusyonaryo nga armado a pannakidangadang nga iyab-abante ti New People’s Army.