Isalikway ang ba­ngi sa mga pa­sis­tang paksyon sa mga Marcos ug Du­ter­te

, ,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglishHiligaynonIloco

Hingpit nga ginasalikway sa katawhan ang bangi sa mga pasistang paksyon sa mga Marcos ug Duterte, nga parehong nagarepresenta sa pinakadautan nga burukrata-kapitalista, ug tigpanalipud sa interes sa mga dagkung agalong yutaan ug burgesya-kumprador, ug sa imperyalistang paghari sa Pilipinas.

Miulbo ang panagbangi dihang mipadayag bag-o lang si Duterte batok sa ginaduso nga “charter change” o chacha ni Marcos ug sa iyang mga alipures dungan sa dayag nga paghulhog sa militar nga molihok batok sa kongreso sa panahong ipanghingusog kini, ug paghulga nga molihok alang sa “pagbulag” sa Mindanao.

Malimbungong gisakyan ni Duterte ang nagkadakung balod sa pagsukol sa katawhan sa chacha aron panalipdan ang kaugalingong interes ug kontrahon ang mga pakana sa paksyong Marcos nga hikawan siya og gahum sa ekonomiya ug pulitika. Nag-alburuto si Duterte sa pagkansela sa mga kontrata sa gubyerno nga gisulod niya sa China nga naghikaw kaniya sa binilyong pisong kikbak, lakip na ang pagkibhang sa kanhing binilyong pisong badyet nga nakuha sa Davao. Nangagho usab siya sa pagbalibad ni Marcos nga pugngan ang pag-imbestiga sa International Criminal Court ug posibleng pag-isyu og mandamyento alang sa pag-aresto kaniya kalabot sa mga krimen batok sa katawhan.

Sa pikas bahin, nagkapuliki pa gihapon ang paksyong Marcos sa pagduso sa pag-usab sa Konstitusyong 1987 (chacha). Aron wad-an og bala si Duterte, temporaryong gipahunong ni Marcos ang “people’s initiative” nga gitawag niyang masiakon kaayo. Ingonman, padayon ang pagduso sa Senado ug Ubos nga Katiguman sa Kongreso nga usabon ang Konstitusyong 1987 aron sementuhon ang mga neoliberal nga palisiya sa liberalisasyon, deregulasyon ug pribatisasyon, labaw nga palig-onon ang langyawng kapitalistang pagpanag-iya sa bahandi sa Pilipinas ug pagdomina sa ekonomiya sa nasud, ug tangtangon ang anti-Marcos nga kabilin niini.

Nag-away-away ang mga pasistang si Marcos ug Duterte taliwala sa nagkagrabeng krisis sa nagharing sistema. Gani, ang mismong bangi bunga sa krisis nga gitukmod sa paggamay sa mabahinbahing benepisyo sa duha ka paksyon nga parehong hakog sa bahandi ug gahum.

Ang panagbangi sa mga nagharing paksyon sa mga Marcos ug Duterte labaw nga nagpalalum sa kasilag ug kasuko sa katawhang Pilipino sa nagharing reaksyunaryong rehimen, ug nagpakusog sa ilang determinasyong mugnaon ang lapad nga nagkahiusang prente batok sa chacha, ug mga palisiya ug lakang nga dugang nga nagpaantus sa katawhan ug labaw pang nagyatak sa nasudnong kagawasan.

Labaw pang milalum ang kasilag sa lapad nga masa kang Marcos ug Duterte sa ilang panagkunsabuhay aron manglimbong sa eleksyong 2022 ug mugnaon ang pekeng “landslide victory.” Samot nga nasugnuran ang kasuko sa katawhan sa maluhong kinabuhi sa mga Marcos, samtang nag-ilaid sa pag-antus ug kalisud ang mayorya. Labaw pa siyang nahimulag tungod sa iyang pagpabungol-bungol sa singgit alang sa umento sa suhulan, tinuod nga reporma sa yuta, dugang nga badyet sa edukasyon, panglawas ug uban pang katilingbanong serbisyo, ug lain pang hinanaling mga pangayo; samtang ginahatagan ang mga langyawng kumpanya ug mga kasosyong lokal sa tanang insentibo nga magbulsa og dagkung ganansya gikan sa pagpahimulos sa baratong kusog pamuo ug bahandi sa nasud.

Tataw ang paggamit ni Marcos sa poder aron gunitan ang gatusan ka bilyong piso ug ibubu kini sa negosyo sa iyang mga gipaburang kroni. Sama ni Duterte, gitagbaw ni Marcos ang AFP sa wala pay katugbang nga gidaghanon sa kwarta nga napadulong sa bulsa sa ginapaburang mga heneral, bugti sa ilang pagdapig. Padayon ang brutal nga gyera sa pagpanumpo sa AFP sa kabanikanhan aron hawanan ang dalan sa agresibong pagsulod sa mga langyawng negosyo nga nagakawkaw sa yutang agrikultural ug kabilin sa lapad nga masang mag-uuma ug mga nasudnong minorya.

Napaypayan ang patriyotismo sa katawhan atubangan sa pagyukbo ni Marcos sa geopulitikal nga interes sa US. Hingpit na niyang ginapakontrol sa US ang AFP alang sa estratehiya niini sa pagliyok ug pagpugong sa pagkusog sa China. Giguyod sa US ang Pilipinas sa nagkakusog nga tensyong militar sa South China Sea, Korean Peninsula ug Taiwan, sa sulayng hagiton ang China sa armadong panagbangi. Tamparus sa mga Pilipinong nagtinguha sa tinuod nga kagawasan ang nagkadakung presensya sa mga sundalong Amerikano ug nagkadaghang pasilidad-militar sa US sulod sa mga kampo sa AFP.

Padayong milapad ang nagkahiusang prenteng antipasista, anti-imperyalista ug antipyudal batok sa rehimeng US-Marcos, nga adunay mga pwersang patriyotiko ug demokratiko sa unahan ug ubod niini. Ang pakana ni Marcos nga bag-ohon ang Konstitusyong 1987 naghiusa sa lapad nga han-ay sa mga hut-ong ug sektor. Taliwala sa kapungot niya sa chacha ug kang Marcos, etsapwera si Duterte sa lapad nga nagkahiusang prente batok sa rehimeng US-Marcos, tungod sa kadaghan sa iyang krimen batok sa katawhang Pilipino.

Ginamakmak sa lapad nga nagkahiusang prente si Marcos sa pakigkunsabo niya kang Duterte sa pagkawat sa eleksyong 2022, ug sa pagpanalipud kaniya sa pagpanubag sa balaod ilabina kalabot sa mga krimen sa gyera kontra droga hangtud sa teroristang gyera sa pagpanumpo, ug sa lapad nga korapsyon sama sa mga anomalya sa panahon sa pandemya.

Nagkalapad ang nagkahiusang han-ay sa katawhang nagababag sa pakanang chacha sa rehimeng US-Marcos. Dungan niini, nagkakusog usab ang singgit sa masa sa katawhan alang sa dugang suhulan ug sweldo, regular ug disenteng panginabuhian, tinuod nga reporma sa yuta, pagpaubos sa presyo sa pagkaon, lana ug uban pang palaliton, ug lain pang mga hinanaling panginahanglan. Lig-on usab nilang ginaasdang ang ilang pagsukol sa pasistang pagpanumpo sa mga demokratikong katungod, ug interbensyong militar sa US sa nasud. Sa tibuok nasud, hinay-hinay nga mibarog ang masang Pilipino.

Padayon nga kusganong manglimbasog ang Partido ug tanang rebolusyonaryong pwersa nga pukawon ang lapad nga masa sa mga mamumuo ug mag-uuma, ang mga petiburges nga intelektwal ug mga propesyunal, ug tanang uban pang pwersang progresibo ug makinasudnon, aron molihok ug mosukol. Taliwala sa kahimtang nga nalubong sa krisis, siguradong labaw pang mokusog ug maisugong mosukol ang rebolusyonaryong kalihukang masa sa kasyudaran ug kabanikanhan kadungan sa rebolusyonaryong armadong pakigbisog nga ginaasdang sa Bagong Hukbong Bayan.

Isalikway ang ba­ngi sa mga pa­sis­tang paksyon sa mga Marcos ug Du­ter­te