Isikway ang bangigay sang mga pasista nga guban ni Marcos kag Duterte

, ,
Ang artikulo nga ini may salhin sa PilipinoEnglishBisayaIloco

Lubos nga ginasikway sang pumuluyo ang bangigay sang mga pasista nga guban ni Marcos kag Duterte, nga pareho nagatiglawas sa pina-kabunggaitan nga burukrata kapitalista, kag tigtib-ong sa interes sang mga dalagko nga agalon mayduta kag komprador burgesya, kag sa imperyalista nga paghari sa Pilipinas.

Nag-ibwal ang kinagamo sang nagpadayag kasan-o lang si Duterte batuk sa ginaduso nga “charter change” ukon chacha ni Marcos kag iya mga alipures, kadungan sang direkta nga panawagan sa militar nga maghulag batuk sa kongreso inkaso iduso ini, kag pagpamahog nga magahulag para sa “paghamulag” sang Mindanao.

Tuso nga ginasakyan ni Duterte ang nagadako nga balud sang pagbato sang pumuluyo sa chacha para pangapinan ang kaugalingon nga interes kag kontrahon ang mga padihot sang guban ni Marcos nga kuhaan siya sang gahum pang-ekonomya kag pampulitika. Naga-alburuto si Duterte sa pagkanselar sa mga kontrata sang gubyerno nga ginsulod niya sa China nga magadingot sa iya sang binilyon ka piso nga kikbak, pati na ang pagbuhin sang anay binilyon ka piso nga badyet nga nagakakuha sg Davao. Nagapanghakroy man siya sa pagpamalibad ni Marcos nga punggan ang pag-imbestigar sang International Criminal Court kag posible nga pagpagwa sang mandamyento para sa iya nga pagka-aresto kaangot sa mga krimen batuk sa pumuluyo.

Sa pihak nga bahin, sako pa sa gihapon ang guban ni Marcos sa pagduso sang pagbag-o sang Konstitusyon 1987 (chacha). Agud nga kuhaan sang bala si Duterte, temporary nga ginpa-untat ni Marcos ang “people’s initiative” nga gintawag niya nga masyado ka mapanunga. Amo pa man, padayon ang pagduso sang Senado kag Manubo nga Kapulungan sang Kongreso nga bag-uhon ang Konstitusyon 1987 agud sementohon ang mga neoliberal nga patakaran sang liberalisasyon, deregulasyon kag pribatisasyon, ilabi nga pabakuron ang dumuluong kapitalista nga pagpanag-iya sa manggad sang Pilipinas kag paghari sa ekonomya sang pungsod, kag kuhaon ang palanubli-on nga anti-Marcos sini.

Nagalalisay ang mga pasista nga sila ni Marcos kag Duterte sa tunga sang nagalala nga krisis sang nagahari nga sistema. Sa kamatuoran, ang bangigay mismo ang bunga sang krisis nga tuga sang pag-gamay sang pagabahinon nga kapuslanan sang duha ka guban nga pareho hubog sa manggad kag gahum.

Ang kinagamo sang mga nagahari nga guban ni Marcos kag Duterte ang ilabi nagapadalom sa pagdumot kag kaakig sang pumuluyong Pilipino sa nagahari nga reaksyunaryong rehimen, kag nagapabaskog sang ila determinasyon nga bug-oson ang malapad nga nagahiliugyong prente batuk sa chacha, kag mga patakaran kag tikang nga ilabi nagapa-antus sa pumuluyo kag ilabi nga nagatapak sa pungsodnon nga kahilwayan.

Ilabi pa nga nagadalom ang kaugot sang malapad nga masa sa ila ni Marcos kag Duterte sa sabwatan nila nga dayaon ang eleksyon 2022 kag tugahon ang peke nga “landslide victory.” Ilabi pa nga nagakagatungan ang kaakig sang pumuluyo sa maluho nga pangabuhi sang mga Marcos, samtang hagmak sa pag-antus kag kaimolon ang mayorya. Ilabi pa siya nga nahamulag tungod sa pagpabungol-bungol sa panawagan para sa umento sa sweldo, matuod nga reporma sa duta, dugang nga badyet sa edukasyon, ikaayong-lawas kag iban pa nga serbisyong pangkatilingban, kag iban pa nga hinanali nga mga demanda; samtang ginahatagan ang mga dumuluong nga kumpanya kag mga kahimbon nga lokal sang tanan nga insentibo nga magbulsa sang dalagko nga mga ginansya halin sa pagpanghimulos sa barato nga kusog pangabudlay kag manggad sang pungsod.

Haraskal ang paggamit ni Marcos sa poder agud nga uyatan ang ginatos ka bilyon piso kag ibubo ini sa negosyo sang iya mga ginapaboran nga kroni. Pareho ni Duterte, ginabusog ni Marcos ang AFP sang wala tupong nga kadamuon sang kwarta nga nagakadto sa bulsa sang ginapaboran nga mga heneral, kabaylo ang ila katampad. Padayon ang brutal nga gyera sang pagpanumpo sang AFP sa kabukiran para hawanan ang dalan sa agresibo nga pagsulod sang mga dumuluong nga negosyo nga nagahugakom sa dutang pang-agrikultura kag palanubli-on sang malapad nga masang mangunguma kag mga tumandok.

Nagakakuyaban ang patriyotismo sang pumuluyo sa atubang sang pagluhod ni Marcos sa geopulitikal nga interes sang US. Lubos na niya nga ginapakontrol sa US ang AFP para sa estrathiya sini sang pagpalibot kag pagpugong sa pagbaskog sang China. Ginaguyod sang US ang Pilipinas sa nagasingki nga tensyon militar sa South China Sea, Korean Peninsula kag Taiwan, sa tuyo nga sulsolan ang China sa armado nga kinagamo. Tampa sa mga Pilipino nga nagahandum sang matuod nga kahilwayan ang nagadako nga presensya sang mga suldado nga Amerikano kag nagadamo nga pasilidad-militar sang US sa sulod sang mga kampo sang AFP.

Nagalapad nga nagalapad ang nagahiliugyon nga prente nga antipasista, anti-imperyalista kag antipyudal batuk sa rehimen US-Marcos, nga may mga pwersang patriyotiko kag demokratiko sa unahan kag ubod sini. Ang padihot ni Marcos nga bag-uhon ang Konstitusyon 1987 ang nagabugkos sa malapad nga kubay sang mga sahi kag sektor. Sa pihak sang pagpanghakroy niya batuk sa chacha kag kay Marcos, etsapwera si Duterte sa malapad nga nagahiliugyon nga prente batuk sa rehimen US-Marcos, tungod sa kadamo sang krimen niya batuk sa pumuluyong Pilipino.

Ginasaway sang malapad nga nagahiliugyong prente si Marcos sa pagpakigsabwatan niya kay Duterte sa pagpangawat sa eleksyon 2022, kag sa pagsagang sa iya sa salabton sa laye ilabi na kaangot sa mga krimen sa gyera kontra druga tubtob sa teroristang gyera sang pagpanumpo, pati na sa lapnagon nga korapsyon pareho sang mga anomalya sa panahon sang pandemya.

Nagalapad ang nagahiliugyon nga kubay sang pumuluyo nga nagapamatuk sa padihot nga chacha sang rehimen US-Marcos. Kadungan sini, nagabaskog man ang singgit sang masa sang pumuluyo para sa dugang nga suhol kag sweldo, regular kag disente nga palangabuhian, matuod nga reporma sa duta, pagpanubo sang presyo sang pagkaon, lana kag iban pa nga balaklon, kag iban pa nga mga hinanali nga kinahanglanon. Mapag-on man nila nga ginasulong ang ila pagbato sa pasista nga pagpanumpo sa mga demokratiko nga kinamatarung, kag pagpasilabot militar sang US sa pungsod. Sa bilog nga pungsod, hinay-hinay nga nagabangon ang masang Pilipino.

Padayon nga ubos-kusog nga magmadinalag-on ang Partido kag tanan nga rebolusyonaryong pwersa nga pukawon ang malapad nga masa sang mga mamumugon kag mangunguma, ang mga petiburges nga intelektwal kag mga propesyunal, kag tanan nga iban pa nga pwersang progresibo kag pungsodnon, agud maghulag kag magbato. Sa tunga sang kahimtangan nga hagmak sa krisis, sigurado nga ilabi pa nga magasingki kag magabato sang lubos nga pagkadungganon ang rebolusyonaryong kahublagan masa sa kasyudaran kag kabukiran, kadungan sang rebolusyonaryong armadong paghimakas nga ginasulong sang Bagong Hukbong Bayan.

Isikway ang bangigay sang mga pasista nga guban ni Marcos kag Duterte