Pagmina ug pagkalbo sa lasang ang hinungdan sa pagbaha ug mga pagdahili sa yuta sa Davao

,

Halos usa ka bulan nang nakasinati ang mga rehiyon sa Davao ug Caraga sa pagbaha ug pagdahili sa yuta tungod sa mga pag-ulan nga dala sa kusog nga hangin nga gisundan sa bagyo. Niadtong Pebrero 2, adunay 772,000 ka indibidwal ang nataho nga naapektuhan ug 409,000 ang napalayas sa ilang mga komunidad. Sa ulahing taho, anaa sa 17 na ang namatay, lakip ang pamilyang natabunan sa yuta sa Barangay Mt. Diwata, Monkayo niadtong Enero 18.

Minilyong pisong kantidad sa pananum ang nadaut ug daghang kalsada ug tulay ang naguba. Sa datos sa National Risk Reduction and Management Council niadtong Pebrero 4, anaa sa ₱173.79 milyon ang nagun-ub nga mga pananum sa Davao ug Caraga. Pinakaapektado ang mga mag-uuma sa Compostela Valley ug Davao del Norte. Pinakalapad nga nadaut mao ang mga humayan.

Kadungan dinhi ang kadaut sa imprastruktura nga nagkantidad og ₱27.05 milyon sa Region XI. Gigun-ub sa mga baha ug pagdahili sa yuta ang mga tulay ug farm-to-market road nga sagad huyang o di kaha bara-barang gitukod sa gitapyas nga bahin sa mga bukid.

Gitudlo sa mga grupong demokratiko ug maki-kinaiyahan nga nakabase sa Mindanao ang kadaut ug trahedya sa nagpadayong mga operasyon sa magun-ubong mina, nga mayorya iya sa langyaw, ug pag-upaw sa kalasangan sa isla. Niadtong 2019, nagpagawas ang Mines and Geoscience Bureau og kapin 100 ka permit alang sa pagmina sa rehiyon sa Davao pa lang. Langkub niini ang kapin 32,000 ka ektaryang kabukiran sa Davao Oriental; kapin 15,000 ektarya sa Davao del Sur ug mga operasyong kwari sa Davao City.

Dugang dinhi ang mga operasyong gitugutan sa estado aron kawkawon ang kabukiran sa Pantaron, ang pinakadakung mountain range sa Mindanao.

Lakip sa ginganlan sa mga grupo ang tulo ka kumpanya sa mina sa protektadong Mt. Hamigitan sa Davao Oriental (Sinophil Mining & Trading Corporation, Hallmark Mining Corporation, Austral-Asia Link Mining Corporation); ang St. Augustine Gold and Copper Ltd nga nakatutok sa King-king Copper Gold Project sa Pantukan ug magkasikbit nga mga lungsod sa Davao de Oro; ug tulo pa ka kumpanya sa mina sa Talaingod, Davao del Norte (One Compostela Valley Minerals, Inc, Phil. Meng Di Mining & Development Corporation ug Metalores Consolidated, Inc.)

Sa mga ginganlan, lapad ang langkub sa Metalores Consolidated Inc, nga gihatagan og permit nga kawkawon ang kapin 15,000 ektaryang kalasangan sa Talaingod. Dili sama ka lapad, apan susama ka magun-ubon ang open-pit mining sa King-king Project sa St. Augustine Gold and Copper Ltd, nga gipanag-iyahan sa dinastiyang Villar, usa sa pinakadakung burukrata-kapitalistang pamilya sa nasud.

Ang maong mga pagmina, ug kadungan niining pagkalbo sa kalasangan, hugot ug dugay nang ginasuklan sa mga grupong Lumad ug mag-uuma tungod sa grabeng kadaut nga ibunga niini sa ilang mga komunidad, sa kinaiyahan ug sa katawhan sa Mindanao.

Asa ang pondo?

Dili luwas sa kalamidad ang Davao City mismo, kung asa milubog sa baha ang 15 ka barangay nga anaa sa relatibong ubos nga kayutaan. Miawas ang tubig sa unum nga suba nga tributary sa Davao-Bukidnon River nga nagadaloy gikan sa Pantaron sa bahin sa San Fernando, Bukidnon.

Niadtong Enero 31, nataho nga 8,000 ang napugos nga magbakwit tungod sa mga pagbaha nga hangtud liog sa pipila ka lugar.

Tungod niini, nakwestyon kung asa napadulong ang pondo nga gibubu sa Department of Public Works and Highways sa milabayng tulo ka tuig sa upisina ni Paolo Duterte, kongresista sa unang distrito sa syudad. Nabutyag kanhi na gisal-ut sa giaprubahang mga badyet gikan 2020 hangtud 2022 ang mga alokasyon para sa kinamagulangang anak sa kanhing presidente nga si Rodrigo Duterte na nagkantidad og ₱51 bilyon. Ang pagsal-ut sa mga alokasyon walay transparency (pagpubliko). Sobra usab kini sa kasagarang alokasyon sa usa ka kongresista, o bisan sa usa ka senador.

Ang Davao City, gidominahan sa dinastiyang Duterte. Gawas kang Paolo nga representante sa pinakadaku ug sentrong distrito niini, meyor sa syudad ang iyang manghud nga si Sebastian, samtang mga kapitan sa Barangay Catalunan-Grande ang iyang asawa nga si January Navares ug sa Barangay Buhangin (kung asa grabe ang pagbaha) ang iyang anak nga si Omar.

Pagmina ug pagkalbo sa lasang ang hinungdan sa pagbaha ug mga pagdahili sa yuta sa Davao