Pagpapirma para sa chacha, gisuspinde taliwala sa mga anomalya

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglishHiligaynonIloco

Gisuspinde nga walay tagal niadtong Enero 29 sa Commission on Elections ang proseso sa pagdawat sa mga pirma nga gihimo sa People’s Initiative for Reform Modernization and Action (Pirma) para sa charter change (chacha) o pag-usab sa Konstitusyong 1987. Sukwahi kini sa unang pamahayag sa komisyon nga “tigdawat” lamang kini og mga pirma. Palusot niini, kinahanglang balik-tun-an usa ang mga lagda nga nagadumala sa maong inisyatiba.

Bisan pa man, gidawat na niini ang pito ka milyong pirma nga labing paspas nga nakalap gikan sa 209 ka distrito. Subay sa mga lagda sa people’s initiative, kinahanglan lamang og 11.4 milyong lagda o 12% sa 91.9 milyong rehistradong botante aron mapatuman ang maong pakana.

Napahunong ang pagpangalap atubangan sa lapad nga pagsupak dinhi sa lain-laing sektor. Sa sugod pa lang, nabutyag na ang paggamit sa pangpublikong pondo alang sa pagpangalap og pirma. Kaylap ang balita sa pagpapirma bugti sa ₱100, o mas grabe, ayuda gikan sa lain-laing ahensya sa estado.

Sa usa ka pagdungog sa Senado niadtong Enero 30, nabutyag ang pagkunsabuhay sa Pirma, ang grupong nagbayad sa adbertisment aron iduso ang chacha, ug ni House Speaker Martin Romualdez ug uban pang kongresista, alang sa pagpangalap og pirma. Nabisto ang kalambigitan ni Ferdinand Marcos Jr sa pakanang pirma dihang iyang gisulti nga nangita na siya og “laing opsyon” aron mapaduso pa gihapon ang chacha.

Atubangan sa suspensyon, magpadayon ang kampanyang “bawi-pirma” nga gisugdan sa Bayan Muna niadtong Enero 28. Daghan nang mipirma ang nagpadayag sa kagustuhang bawion ang ilang pirma dihang ilang nahibaloan nga para diay kini sa chacha. Matud nila, kung dili pagpapirma alang sa ayuda, laing rason ang ginasulti kanila maong mipirma sila.

Sa karon, padayon nga ginapalapad sa mga demokratikong grupo ang pagbabag sa chacha. Kini atubangan sa pagsulay sa rehimeng Marcos nga iratsada sa Senado ang Resolution of Both Houses No. 6 nga nakapokus sa pag-usab sa mga probisyon mahitungod sa ekonomiya. Hugot kining gibabagan sa mga grupo tungod kay maghatag-dalan kini sa hingpit nga pagpanag-iya sa mga langyaw sa mga negosyo, rekurso ug yutang Pilipino.

Niadtong Enero 21, nagprotesta ang mga grupong nasudnon-demokratiko atubangan sa Kongreso para batukan ang chacha. Gidungan kini sa unang adlaw sa sesyon sa Kongreso. Nagprotesta usab sila sa Senado niadtong Pebrero 5, kadungan sa unang pagdungog dinhi sa RBH 6.

Sa Davao City, gibatikos sa mga progresibong grupo ang paglunsad og “grand rally” sa pamilyang Duterte nga kuno kontra-chacha. Matud nila, “walay kredibilidad” ilabina si Rodrigo Duterte, nga niadtong nakalingkod pa isip presidente nagpasiugda usab sa susamang pakana.

Pagpapirma para sa chacha, gisuspinde taliwala sa mga anomalya