Pagpapirma para sa chacha, ginsuspinde sa tunga sang mga anomalya

,
Ang artikulo nga ini may salhin sa PilipinoEnglishBisayaIloco

Ginsuspinde nga wala sang talana sadtong Enero 29 sang Commission on Elections ang proseso sang pagbaton sang mga pirma nga gintigayon sang People’s Initiative for Reform Modernization and Action (Pirma) para sa charter change (chacha) ukon pagbag-o sa Konstitusyon 1987. Kabaliskaran ini sa una nga pahayag sang komisyon nga “tigbaton” lang ini sang mga pirma. Palusot sini, kinahanglan danay balikan tuon ang mga pagsulundan nga nagadumala sa amo nga inisyatiba.

Amo pa man, ginbaton na sini ang pito ka milyon nga pirma nga tuman ka dasig natipon halin sa 209 ka distrito. Sandig sa mga pagsulundan sang people’s initiative, kinahanglan lang sang 11.4 ka milyon nga pirma ukon 12% sa 91.9 milyon nga rehistrado nga botante para maduso ang nasambit nga padihot.

Napauntat ang pagpangalap sa atubang sang malapad nga pamalabag diri sang nagkalain-lain nga sektor. Sugod pa lang, nabuyagyag na ang paggamit sang pampubliko nga pondo para sa pagpangalap sang pirma. Lapnagon ang balita sang pagpapirma kabaylo sang P100 ukon mas malala, ayuda halin sa nagkalain-lain nga ahensya sang estado.

Sa isa ka paghukom sa Senado sadtong Enero 30, nabuyagyag ang pakigsabwatan sang Pirma, ang grupo nga nagbayad sang pahibalo para iduso ang chacha, kag ni House Speaker Martin Romualdez kag iban pa nga kongresista, para sa pagpangalap sang pirma. Dakop sa bibig ang kamot ni Ferdinand Marcos Jr sa padihot nga pirma sang ginhambal niya nga nagapangita na siya sang “iban nga opsyon” para maduso sa gihapon ang chacha.

Sa atubang sang suspension, magapadayon ang kampanya nga “bawi pirma” nga ginsuguran sang Bayan Muna sadtong Enero 28. Madamo na sang nagpirma ang nagpahayag sang kagustohan nga bawion ang ila nga pirma sang mahibal-an nila nga para ini sa chacha. Hambal nila, kung indi pagpapirma para sa ayuda, iban nga rason ang ginhambal sa ila amo na nga nakapirma.

Sa subong, padayon nga ginapalapnag sang mga demokratiko nga grupo ang pagpamatok sa chacha. Ini sa atubang sang hana sang rehimen Marcos nga iratsada sa Senado ang Resolution of Both Houses No.6 nga nakation sa pagbag-o sang mga probisyon angot sa ekonomya. Hugot ini nga ginpamatukan sang mga grupo tungod magahatag ini dalan sa tingob-tingob nga pagpanag-iya sang mga dumuluong sa mga negosyo, rekurso kag dutang Pilipino.

Sadtong Enero 21, nagprotesta ang mga grupo nga pungsodnon-demokratiko sa atubang sang Kongreso para sawayon ang chacha. Gindungan ini sa una nga adlaw sang sesyon sang Kongreso. Nagprotesta man sila sa Senado sadtong Pebrero 5, kadungan sang una nga paghukom diri sa RBH 6.

Sa Davao City, ginsaway sang mga progresibo nga grupo ang paglunsar sang “grand rally” sang pamilya Duterte nga kuno kontra chacha. hambal nila, “wala sang kredibilidad” ilabi na si Rodrigo Duterte, nga sadto nagapungko pa bilang presidente ang nagsulong man sang kasubong nga padihot.

Pagpapirma para sa chacha, ginsuspinde sa tunga sang mga anomalya