Amado Guerrero
July 30, 1970
II. Imperyalismong EU
1. Ang Kahulugan ng Imperyalismo
Nang magdesisyon ang Estados Unidos na agawin ang Pilipinas kasama
ng iba pang kolonya ng Espanya noong nag-uumpisa ang siglong 1900,
umabot na ang kapitalismong EU sa tinatawag ni Lenin na huling yugto ng
kapitalismo - ang monopolyong kapitalismo o imperyalismo. Ang malayang
kompetisyon ay nagbigay-daan na sa konsentrasyon ng produksyon at
kapital sa kamay ng iilan. Kung hindi maglulunsad ng imperyalistang
pagpapalawak ang naghaharing uring monopolyong kapitalista ng EU, hindi
nila malulutas, kahit pansamantala, ang krisis sa sobrang produksyon.
Imperyalismo ang huling paraan ng mga monopolyong kapitalista para
ipagpaliban ang rebolusyonaryong pagbabagsak sa kanila. Ang ibig
sabihin ng imperyalismo ay pinaaabot sa ibang bansa at sambayanan ang
makauring pang-aapi't pagsasamantala sa loob ng Estados Unidos sa
pamamagitan ng pag-eeksport ng sobrang mga produkto at kapital.
Ibinigay ni Lenin ang pinakaeksaktong depinisyon ng modernong
imperyalismo nang sabihin niyang ito ang monopolyong yugto ng
kapitalismo at tukuyin ang lima sa mga saligang katangian nito: (1) ang
konsentrasyon ng produksyon at kapital na umabot na sa yugtong
nakalikha na ito ng mga monopolyong gumaganap ng mapagpasyang papel sa
pang-ekonomyang buhay; (2) ang pagsasanib ng kapital ng bangko at
kapital ng industriya, at ang pagkakalikha ng oligarko sa pinansya
batay sa "pinansyang kapital" na ito; (3) ang katangi-tanging
importansya ng pag-eeksport ng kapital na iba sa pang-eeksport ng
kalakal; (4) ang pagbubuo ng mga internasyonal na grupo ng mga
monopolyong kapitalista na naghahati-hati sa mundo; at (5) ang
pagkumpleto sa paghahati-hati sa teritoryo ng buong mundo sa pagitan ng
pinakamalalaking kapitalistang kapangyarihan.
Hindi maiiwasang sumiklab ang Digmaang Espanyol-Amerikano
noong 1898 dahil sagabal ang kolonyal na Espanya sa imperyalistang
pagpapalawak ng EU. Napalaganap na ng imperyalismong EU ang hegemonya
nito sa hilagang parte ng Timog Amerika at sa buong Gitnang Amerika.
Determinado itong agawin sa kolonyal na Espanya ang Puerto Rico at
Cuba, at monopolisahin at gawing sariling bakuran ang buong Amerika
Latina. Nakita ng imperyalismong EU na mabuti pang magdeklara ng gera
sa nabubulok nang kapangyarihang kolonyal nang sa gayo'y magkaroon nang
dahilan na agawin ang Pilipinas at makakuha ng importanteng balwarte
para sa matagalang agresyon laban sa Tsina at sa buong Asya. Para sa
Estados Unidos, na noo'y bagong-sibol na kapangyarihang imperyalista,
isang pitik lamang ang kaaway.
Ang ibig sabihin ng imperyalismo ay gera. Ang mga gera sa
pagpapalawak mismo ay malaking negosyo na pinakikinabangan ng mga
monopolyong kapitalista ng EU, pero sa bandang huli'y napapahamak din
sila kung nabibigo ang mga gerang iyon. Ang di-makatarungang mga gerang
iyon ang pinakamasamang klase ng pang-aapi at pagsasamantala sa
mamamayang Amerikano at pati sa ibang sambayanan. Habang nagkukunwari
ang imperyalistang estado na sinusunod nito ang "guhit ng tadhana", o
wika nga nitong bandang huli'y idinidepensa ang "mundong malaya",
pinipilit ang milyun-milyong manggagawang Amerikano na pag-ibayuhin ang
monopolyong produksyon at magsundalo para lumaban sa ibang bayan.
Layunin ng mga imperyalista na palawakin ang larangan ng monopolyong
pamumuhunan sa ibang bayan, gawing posible ang pagdidispatsa ng
tambak-tambak na yaring kalakal at agawin ang mga mapapagkunan ng hilaw
na materyales. Layuning pigain ang mas malaking ganansya sa ibang
bayang kolonya at malakolonya.
Kontra sa idealistang pananaw na napilitan lamang ang Estados
Unidos na maging tagapag-alaga ng Pilipinas dahil sa isang "biro ng
kapalaran" tulad ng nangyaring pagsabog ng barkong Maine na naging
mitsa raw ng Digmaang Espanyol-Amerikano, ang pagsakop ng Estados
Unidos sa Pilipinas - na hindi lamang nakatuon sa mga kolonyalistang
Espanyol kundi pati sa mga rebolusyonaryong Pilipino - ay matagal nang
itinakda ng mga panloob na batas ng paggalaw ng kapitalismong EU. Ang
katakawan ng mga imperyalista sa sobra-sobrang ganansya ang nagdala sa
mga agresor ng EU sa Pilipinas at Asya. Ang pagpapalawak ng
imperyalismong EU ay patakaran na buong lupit na dinesisyunan ng
monopolyong kapitalistang interes na nasa likuran ng estado ng EU.
Naipataw ng imperyalismong EU ang kapangyarihan nito sa
sambayanang Pilipino sa paggamit, unang-una na, ng
kontrarebolusyonaryong dahas at, ikalawa, sa pamamagitan ng
panlilinlang. Noong una, sumingit ito sa mga usapin ng Pilipinas sa
pamamagitan ng pagtulong kunwari sa lideratong burges-liberal ng
Pilipinas na labanan ang Espanya. Sumunod na ang pagsupil sa
rebolusyonaryong gobyerno ng Pilipinas at sa rebolusyonaryong masa sa
pamamagitan ng pwersang militar. Hinding-hindi binitiwan ng
imperyalismong EU ang kontrerebolusyonaryong dalawahang taktika; inalok
ng negosasyon, kapayapaan, yaman at parte sa poder ang burges na
liderato ng lumang demokratikong rebolusyon, habang buong bagsik namang
ipinanghahagupit sa rebolusyonaryong masa ang imperyalistang lakas.
Pagkapanalo sa gerang agresyon, saka lamang naipailalim ng
imperyalismong EU ang Pilipinas sa direktang kolonyal na paghahari.
Noong panahong iyon ng direktang kolonyal na paghahari, mahigpit na
hinawakan ng imperyalismong EU ang materyal na basihan ng lipunang
Pilipino. Sinigurado ang pagtatayo ng mga asukarera, repinerya ng
langis ng niyog, pagawaan ng lubid at minahan nang sa gayo'y maitali
ang Pilipinas sa produksyon ng hilaw na materyales para sa mga
monopolyong empresa ng EU. Hindi pinaunlad nang husto ang lokal na
pagmamanupaktura dahil sobra-sobra na ang ganansyang nakukuha sa
direktang pamumuhunan sa kalakalang kolonyal at sa ilang pabrikang
bahagyang nagpoproseso ng mga lokal na hilaw na materyales, at dahil
sobra-sobra na rin ang ganansyang nakukuha sa pagdidisposisyon ng mga
pautang na kapital at lokal na buwis na pangunahi'y para sa mga obras
publikas na makakapagpadali sa kolonyal na palitan ng hilaw na
materyales mula sa Pilipinas at yaring produkto mula sa Estados Unidos.
Dahil sa malayang kalakalan na pinormalisa ng Batas Payne-Aldrich ng
1909 at ng Batas Underwood sa Taripa ng 1913, nagawang maging masyadong
palaasa ang Pilipinas sa pag-eeksport ng hilaw na materyales at
pag-iimport ng mga yaring produkto.
Katugon ng pagkontrol ng imperyalismong EU sa materyal na
sistema ng produksyon sa lipunang Pilipino, mahigpit na hinawakan ng
imperyalismong EU ang super-istruktura. Ang pampulitikang aktibidad ng
mga Pilipinong papet nito ay nakapailalim sa sunud-sunod na mga batas
na pinagtibay sa labas ng bansa, tulad ng Batas ng Pilipinas ng 1902,
Batas Jones ng 1915, at Batas Tydings-McDuffie ng 1934. Ang mga lokal
na galamay ng imperyalismo ay binibigyan ng responsibilidad sa
administrasyon ng kolonyal na gobyerno ayon sa naabot na pagsasanay sa
kanila sa sistemang pangkultura at pang-ekonomya ng EU. Laging nakakasa
ang baril ng imperyalismong EU para supilin ang anumang kilusang tunay
na nakikipaglaban para sa pambansang independensya't demokrasya. Sa
buong lipunan, inaasahan ng imperyalismong EU ang kolaborasyon ng
malaking burgesya komprador, uring panginoong maylupa at mga
burukrata-kapitalista.
Nang pinag-iisipan na ng imperyalismong EU na bigyan ng huwad
na independensya ang Pilipinas noong mga taon ng dekadang 1930,
inaasahan niyon na lalakas uli ang rebolusyonaryong kilusang masa para
sa pambansang independensya't demokrasya sa Pilipinas. Malinaw na
namimiligro ang pag-iral mismo ng imperyalismong EU dahil sa krisis ng
imperyalismo na humantong sa gerang pandaigdig at dahil sa mabilis na
paglaganap ng Marxismo-Leninismo bilang tanglaw sa paglawa ng lahat ng
aping sambayanan. Sa gayon, kinakailangan ng imperyalismong EU na
mangakong ibibigay kunwari ang independensya na sa katunaya'y
maipaglalaban lamang ng soberanong mamamayang Pilipino.
Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, lalong luminaw sa
imperyalismong EU na dapat nang madaliin ang pagbibigay ng huwad na
independensya sa Pilipinas. Kung hindi, nanganganib iyong malunod sa
umaalimpuyong agos ng kilusan sa pambansang pagpapalaya tulad ng
nangyari na sa ibang kapangyarihang kolonyal sa ibang bayan. Sa anu't
anuman, kahit nanghina na ang buong sistemang kapitalista sa mundo
dahil sa gera ng mga imperyalista, sa paglakas ng unang estadong
sosyalista at sa kumakalat na apoy ng mga kilusan sa pambansang
pagpapalaya, ang imperyalismong EU ang lumabas na pinakamalakas sa
lahat ng imperyalistang kapangyarihan na gumuho noong Ikalawang
Digmaang Pandaigdig. Sa gayon, tusong nagamit pa rin ng imperyalismong
EU ang dalawahang taktika ng pamumwersa at panloloko sa pagharap nito
sa iginigiit ng mamamayan na independensya para sa Pilipinas. Isa pa,
matagal nang nakuha ang pangako ng burges na reaksyonaryong pangkatin
nina Lava at Taruc na susuportahan nila ang huwad na independensyang
handang ibigay. Kung gayon, ang imperyalistang EU ay mayroon nang
tagasabotahe sa loob ng rebolusyonaryong kilusang masa.
2. Ang Bogus na Independensya at Di-Pantay na mga Tratado
Ibinigay nga ng imperyalismong EU ang "independensya" ng Pilipinas.
Pero ganap na pinairal ang Konstitusyon ng Pilipinas nang walang
malinaw na pagbabawal sa imperyalismo, kolonyalismo at neokolonyalismo.
Noong araw mismo na ibinigay ang bogus na independensya, pinirmahan ng
papet na presidente ang Tratado ng EU at RP sa Pangkalahatang Relasyon
na kumikilala sa pagpapanatili ng mga karapatan ng EU sa ari-arian at
ng mga base militar nito sa Pilipinas. Sumunod ang mainit na tunggalian
tungkol sa Batas Bell sa kalakalan at sa Susog Pariti at humantong ito
sa gerang sibil. Hindi pa nasiyahan ang imperyalismong EU sa isa nang
kolonyal na probisyon sa papet na konstitusyon ng Pilipinas na
pumapayag sa apatnapung porsyento (40%) pagsosyo ng dayuhan sa mga
korporasyong gumagamit sa likas na yaman ng Pilipinas at nagpapatakbo
ng mga gamit-publiko rito; diniktahan pa ang papet na gobyerno ng
Pilipinas na baguhin ang kolonyal na konstitusyon para payagan ang mga
mamumuhunan ng EU na patuloy na kontrolin ang ganoong mga korporasyon
nang walang anumang limitasyon sa laki ng kanilang isososyo. Pinalala
ng susog na ito, na tinatawag na Susog Pariti, ang sitwasyong hindi na
nga makatarungan, na pinapayagan ng konstitusyon ang mga mamumuhunan ng
EU, pati ang iba pang dayuhan, na kontrolin hanggang gusto nila ang mga
lokal na negosyo at korporasyon sa malalawak na larangang hindi kasama
sa mahihinang limitasyong itinakda sa Artikulo 13 at Seksyon 8 ng
Artikulo 14. Sa gayon, ang konstitusyon ay naging walang kwentang
kapirasong papel na lubusang kumokontra sa prinsipyo ng pambansang
soberanya at pambansang mana na ipokrito pa nitong ipinapahayag. Ang
Susog Pariti ay idinikta ng Batas Bell sa Kalakalan na komprehensibong
nagtakda sa pagpapatuloy ng pang-ekonomyang pang-aalipin ng
imperyalismong EU sa sambayanang Pilipino. Bukod sa pagpapataw ng Susog
Pariti, pinatagal pa ng Batas Bell sa Kalakalan ang panahon ng malayang
kalakalan at itinakda ang pagpapailalim ng piso sa dolyar ng EU.
Hanggang ngayon, may mga di pantay na tratado at kaayusang
sumasalamin sa di nababawasang kontrol ng imperyalismong EU sa
Pilipinas. Ito ang mga kadenang gumagapos sa bansa, na ang taway ay
"espesyal na relasyon". Repasuhin natin ang mga ito.
a. Kasunduang Laurel-Langley (nirebisang Batas Bell sa Kalakalan), 1954.
Sinasalamin nito ang pang-ekonomyang pagkaalipin ng Pilipinas sa
imperyalismong EU. Hindi lamang nito inuulit ang Susog Pariti, kundi
nilalabag din ang konstitusyon sa pagbibigay ng "magkapantay na
karapatan" sa lahat ng klase ng negosyo, kabilang ang pagmamay-ari at
paggamit sa pribadong lupaing pang-agrikultura. Pundamental pa ring
pinasisigla ng nirebisang listahan ng taripa at ng sistemang kota ang
pag-eeksport ng hilaw na materyales sa Estados Unidos. Samantalang sa
kasunduang ito'y pormal na binitiwan ng Estados Unidos ang kontrol sa
sistema ng pananalapi ng Pilipinas, ganoon na lamang ang kalagayan ng
ekonomya ng Pilipinas kaya masyadong nakaasa ito sa dayuhang pautang,
naipapalit sa dolyar ang napakaraming pisong kinikita ng mga empresa ng
EU sa Pilipinas, at dolyar ang ginagamit sa lahat ng transaksyon sa
pag-eeksport at pag-iimport. Dahil sa aktwal na kolonyal na kontrol ng
imperyalismong EU s a ekonomya ng Pilipinas, bumababa ang halaga ng
piso tuwing nawawalan ng sapat na dolyar ng EU ang Bangko Sentral.
Hindi nababaligtad ang katotohanan dahil lamang sa paliguy-ligoy na
ligalistang pananalita.
b. Kasunduan ng EU at RP sa mga Base Militar, 1947.
Ayon sa kasunduang ito, nananatili ang kontrol ng imperyalismong EU sa
buong teritoryo ng Pilipinas. Talaga ngang nakakulong sa malaking preso
ang mamamayang Pilipino at sa mga istratehikong lugar ay napapaligiran
ng pangkatihan, panghimpapawid at pandagat na mga base ng EU. Buong
layang pumapatrulya sa karagatan ng Pilipinas ang Hukbong Dagat ng EU.
Nong 1969, di kukulangin sa limampung libong (50,000) tropa ng EU ang
iniulat na nakadestino sa mga base militar na ito, bukod pa sa mga
tropang paroo't parito sa gera sa Byetnam. Sa ngayon, mahigit
dalawampung (20) base militar ang inookupoahan ng imperyalismong EU na
sumasakop sa halos dalawang daang libong (200,000) ektarya.11
Sa mga baseng ito, may mga karapatang ekstrateritoryal ang mga tauhang
militar ng EU. Sa labas ng mga base, hindi rin sila sakop ng batas ng
papet na gobyerno, dahil sasabihin lamang nila na sila'y "tumutupad ng
partikular na tungkuling militar". Ang mga sundalong Amerikano ay
pwedeng gumawa ng anumang krimen laban sa mamamayan at pwede nilang
balewalain ang anumang subpoena ng papet na gobyerno. Ayon sa Kasunduan
ng EU at RP sa mga Base Militar, pwede pa ngang palawakin ng
imperyalismong EU ang mga base kung sa tingin nito'y kailangan. Sa
anu't anuman, ang laki ng mga baseng ito at ang dami ng tropa rito ay
sapat para patunayan na hawak ng imperyalismong EU ang Pilipinas sa
pamamagitan ng armadong pwersa. Ang mga base militar na ito ng EU ay
lunsaran ng agresyon laban sa mamamayang Asyano. Mayroon ditong mga
sandatang nukleyar, kemikal at bakterolohikal na ginagamit sa
henosidyo.
k. Kasunduan ng EU at RP sa Tulong Militar, 1947.
Lalong sinusigurado ng di pantay na kasunduang ito na makokontrol ng
imperyalismong EU ang AFP. Sa pamamagitan ng JUSMAG, ang reaksyonaryong
AFP ay binibigyan ng imperyalismong EU ng direksyong pang-istratehiko
at pang-istap, lohistika, pagsasanay at koordinasyon sa paniniktik. Ang
AFP ay direktang kinokontrol ng mga adbayser na militar ng EU. Pahiram
ng JUSMAG ang karamihan sa kagamitan at pasilidad militar ng AFP. Sa
loob ng reaksyonaryong armadong pwersa, likas na likas ang pagkapapet
sa imperyalismong EU. Ayon sa programang kontra-insureksyon, laging
inuudyukan ang reaksyonaryong armadong pwersa na manalakay at
mang-abuso sa rebolusyonaryong masa para sa kapakanan ng imperyalismong
EU at mga lokal na mapagsamantalang uri. Sa katunayan, ang JUSMAG ang
utak sa pagkakalikha ng mga yunit ng mamamatay-tao tulad ng "Monkees",
"BSDU", "home defense forces", "special forces" at iba pa. Ang mga
tauhang militar ng EU sa JUSMAG ay lantarang sumasama sa mga kampanya
ng "pangungubkob at panunupil" sa mamamayan, sa Partido at sa hukbong
bayan.
d. Kasunduan sa Kooperasyon sa Ekonomya at Teknika, 1951.
Ayon sa kasunduang ito, ang gobyerno ng EU ay magpapatupad kunwari ng
programa sa pang-ekonomya at teknika na tulong sa papet na gobyerno ng
Pilipinas. Naglalagay ng mga adbayser na Amerikano sa bawat
istratehikong sangay ng papet na gobyerno para pangasiwaan at
impluwensyahan ang mga patakaran, maglunsad ng imperyalistang
propaganda, magsagawa ng pang-ekonomya't pampulitikang paniniktik, at
siguraduhin ang "tulong" ay magbubunga agad ng ganansya para sa mga
pribadong empresa ng EU mula sa mga dayuhang pautang, kaloob at
panumbas na pondong piso, sa pamamagitan ng maramihang pagbili ng mga
kalakal mula sa EU at sobra-sobrang bayad ng mga kontratista at
eksperto ng EU. Karaniwang ang mga ahensya ng AID (at mga ahensyang
nauna rito) ay mga ahente ng mga monopolyo ng EU at pati ng CIA. Sa
ilalim ng Upisina ng Kaligtasang Publiko ng AID at ng direktang lokal
na ahente nito, ang Komisyon sa Pulisya (Police Commission), inaarmasan
at sinasanay ang lokal na pulisya para salakayin at lansagin ang mga
makabayang aksyong masa laban sa imperyalismong EU, pyudalismo at
burukratang kapitalismo. Sa katunayan, ang AID ang utak ng pagkakalikha
ng mga "iskwad na anti-riot", "ronda", "pansagupang pwersa ng
probinsya", at iba pa.
e. Kasunduan ng EU at RP sa Pagdedepensahan, 1951.
Pinapayagan ng di pantay na kasunduang ito na gamitin ng Estados Unidos
ang mga tropang agresor para makialam sa mga usaping panloob ng
Pilipinas sa pagdadahilang ginagarantiyahan ang "kapayapaan" at
"seguridad ng isa't isa". Pag-uulit na lamang ang imperyalistang
dokumentong ito dahil may sapat nang mga probisyon sa mga saligang
tratadong militar tungkol sa mga base at tulong militar ng EU, na
pumapayag na maglunsad ang imperyalismong EU, kahit kailan nito gusto,
ng agresyon laban sa mamamayang Pilipino. Walang saysay na magmakaawa
sa imperyalismong EU ang ilang reaksyonaryong Pilipino na isama sa
tratado ang isang probisyon tungkol sa "awtomatikong pagganti". Tuwing
mamimiligro ang makasariling interes ng imperyalismong EU, hindi ito
nag-aatubiling maglunsad ng agresyon laban sa mamamayan tulad ng ginawa
nito sa Byetnam, Laos, Kampuchea, Palestina, Taylandia, Republikang
Dominikano, Cuba at marami pang iba.
g. Kasunduan sa Maynila, 1954. Sa Maynila,
nilikha ng tratadong ito ang SEATO para sa "panrehiyong depensa" ng
Timog-Silangang Asya. Kabilang dito ang dalawang gobyernong papet ng
imperyalismong EU sa Timog-Silangang Asya: ang Pilipinas at ang
Taylandia. Pinaghaharian ito ng mga kapangyarihang imperyalista na
pinamumunuan ng Estados Unidos. Ayon sa tratadong ito, ang Pilipinas ay
pwedeng kaladkarin ng imperyalismong EU sa mga gerang agresyon sa
Timog-Silangang Asya. Sa kabilang banda, makakaladkad naman ng
imperyalismong EU ang iba pang papet na gobyerno par magsagawa ng
subersyon at agresyon laban sa mamamayang Pilipino. Napatunayan na
noong Gera sa Korea at sa Byetnam na direkta mang tukuyin o hindi ang
isang partikular na tratado sa panrehiyong depensa, madaling mauutusan
ng imperyalismong EU ang reaksyonaryong gobyerno ng Pilipinas na
magpadala ng mga mersenaryong tropang Pilipino sa ibang bayan.
h. Mga Kasunduan sa Kalakal na Pang-agrikultura.
Nakapailalim ang mga ito sa Batas Publiko 480 ng EU, na tinatawag ding
Batas sa Pagpapaunlad ng Kalakalan at Tulong na Pang-agrikultura. Ayon
sa mga kasunduang ito, maididispatsa ng Estados Unidos ang sobra nitong
mga produktong pang-agrikultura sa pamamagitan ng pagtatambak ng mga
ito sa Pilipinas. Ginagamit ang mga kasunduang ito para mapanatili ang
kontrol sa ilang "intermedyang" industriya tulad ng pabrika sa arina at
tela na umaasa sa imported na hilaw na materyales. Ginagamit din ang
mga kasunduan para manipulahin ang lokal na produksyong
pang-agrikultural at pagsilbihin ito sa mga patakaran ng imperyalismong
EU. Ang kinikita sa pagbebenta ng mga produktong pang-agrikulturang ito
ay ginagamit para suportahan ang mga kampanya sa propaganda at programa
sa palitang pang-edukasyon na pinamamahalaan ng embahada ng EU sa
Maynila. Nauna rito, ang pagbebenta ng surplus na panggerang materyales
ng EU ang naging pangunahing panustos sa mga programang iyon para
lasunin ang isip ng mga nangungunang intelektwal na Pilipino.
i. Mga Kasunduan sa Kultura at Edukasyon. Sa
sistema ng kultura at edukasyon, mapagpasya ang impluwensya ng mga
ahensya ng gobyerno ng EU tulad ng AID, Lupon sa Edukasyon (US
Educational Board), Peace Corps at mga pundasyong tulad ng Asia
Foundation, Rockefeller Foundation at Ford Foundation. Ang mga programa
sa palitan ng tauhan sa iba't ibang sektor at ang mga pondong
ibinibigay para magbiyahe, mag-aral, at manaliksik ay ginagamit para
dakilain ang "buhay Amerikano" at palaganaapin ang mga ideyang
anti-nasyonal at antidemokratiko. Ang mga ispesyal na pondo sa
edukasyon na kinuha sa natitirang bayad sa napinsala ng gera ay
nakalaan sa pagpapahigpit ng kontrol ng imperyalismong EU sa sistema ng
edukasyon sa Pilipinas. Sa ilang pagpapautang sa Unibersidad ng
Pilipinas, ginagamit ng imperyalismong EU ang WB para tumulong na
panatilihin ang mga maka-imperyalistang patakaran sa edukasyon.12
Sa direktang paraan at sa pamamagitan ng mga institusyong nakatago ang
tunay na katangian, ang isang napakasamang ahensyang tulad ng CIA ay
nagrerekrut ng mga ahenteng Pilipino. Pinag-iibayo ang paggamit sa mga
institusyong pangkultura at pang-edukasyon para maniktik at magsagawa
ng kontra-insureksyong pananaliksik. Dahil mga monopolistang empresa ng
EU ang pinakamalalakas mag-anunsyo, nadidiktahan nila ang lokal na
masmidya at naiimpluwensyahan ang kaisipang pampulitika ng napakaraming
tao. Sistematikong ginagamit ang mga babasahin, ang radyo at mga
libangang odyo-biswal, tulad ng mga pelikulang galing sa Hollywood at
mga pelikulang ipinapalabas sa telebisyon, para sirain ang makabayan at
progresibong diwa ng mamamayan. Tinustusan din ng iba't ibang
institusyong imperyalista ang ilang organisasyong repormista at
relihiyoso para palaganapin ang kalituhan sa ideolohiya. Sa dami at
pagkakaiba-iba ng napakasamang kaayusan, luma man o bago, hindi na
natin maiisa-isa dito ang lahat.
Ang lahat ng ginagastos ng EU kaugnay ng nasabing di pantay na
mga tratado at kasunduan ay ikinakategoryang "tulong" sa papet na
gobyerno ng Pilipinas. Ayon sa isang pagkukwenta, nagbigay daw ng
"tulong" na isang bilyon, siyam na raang milyong dolyar
($1,900,000,000) ang imperyalismong EU mula 1946 hanggang 1967. Ang
"tulong" na ito ay ang mga tulong militar, pautang na di militar,
rehabilitasyon sa napinsala ng gera, at iba pang pautang at perang
ibinigay, kabilang ang gastos ng EU para sa Peace Corps at pensyon sa
pag-aaral.
Umabot sa limang daa't labindalawang milyon, apat na raang
libong dolyar ($512,400,000) ang tulong militar, kabilang na ang kita
sa pagbebenta ng surplus na gamit militar ng Ikalawang Digmaang
Pandaigdig at ng Gera sa Korea, ang bayad sa pagpapaupa ng kagamitang
militar, ang bayad sa mga Amerikanong adbayser na militar at Pilipinong
mersenaryo noong Gera sa Korea at sa Byetnam, ang suporta sa pagsupil
sa rebolusyonaryong kilusang masa, at ang patuloy na pagsasanay sa AFP
na idepensa ang mga interes ng mga imperyalista ng EU, komprador,
panginoong maylupa at burukrata. Umabot sa tatlong daa't pitumpu't
limang milyon, limang daang libong dolyar ($375,500,000) ang mga
pautang na di militar, na karamiha'y ginamit sa propaganda ng EU sa
ilalim ng programang "Pagkain para sa Kapayapaan" at ng AID (at mga
ahensyang nauna rito), at sa pagsuporta sa reserbang dolyar ng Bangko
Sentral sa ilalim ng Eximbank. Umabot sa apat na raa't pitumpu't
tatlong milyong dolyar ($473,000,000) ang bayad para sa rehabilitasyon
sa napinsala ng gera, na karamiha'y napunta sa mga empresa ng EU,
organisasyong relihiyoso, burukratang kapitalista at lokal na
mapagsamantalang uri. Umabot sa tatlong daa't limampu't dalawang
milyon, dalawang daang libong dolyar ($352,200,000) ang iba pang
pautang at perang ibinigay, na karamiha'y ginastos sa mga adbayser at
delegasyon ng EU, sa pagsasanay ng ilang Pilipino sa pagkapapet sa
pamamagitan ng pensyon sa pag-aaral, sa pagsasagawa ng iba't ibang
kontra-insureksyong aktibidad na kunwari'y pang-ekonomya't teknikal na
tulong at serbisyo sa pagpapaunlad ng agrikultura, sa pagsuporta sa
Peace Corps, at sa pagbili ng pinamahal na mga kalakal mula sa EU sa
pamamagitan ng AID at iba pang organisasyon ng EU. Sinasabing "tulong"
kahit ang propaganda ng Ahensya ng EU sa Impormasyon (US Information
Agency o USIA) at Tinig ng America (Voice of America o VOA).
Nakikita sa mga operasyon ng AID at mga ahensyang nauna rito
ang todo-todong panloloko ng "tulong" ng EU. Mula 1951 hanggang 1968,
nagbigay ang AID at mga ahensyang nauna rito ng halagang limampu't apat
na milyon, sandaang libong dolyar ($54,100,000) sa reaksyonaryong
gobyerno ng Pilipinas. Sa loob ng panahon ding iyon, pinapaglaan ang
reaksyonaryong gobyerno ng Pilipinas ng panumbas na pondong piso na
umabot sa halos limang daang milyong piso (P500,000,000). Idinikta ng
mga adbayser at ekspertong Amerikano kung paano gagamitin hindi lamang
ang kakatiting na dolyar na ibinigay nila kundi pati ang malaking
panumbas na pondong piso. Pinatungan nila ang presyo ng mga kalakal na
sa Estados Unidos lamang binibili, sinobrahan ang bayad sa serbisyo
nila bilang mga propagandista at tagapagbenta para sa EU, kinolekta ang
importanteng datos tungkol sa Pilipinas, lalo pang inimpluwensyahan ang
lokal na burukrasya na manatiling papet, sinanay sa kontra-insureksyon
ang mga nangungunang upisyal at ahensya ng pulisya13 at ikinalat ang kasinungalingan na may mabuting-loob ang gobyerno ng EU.
Sa Pilipinas, tulad sa alinmang kolonya o malakolonyang
pinaghaharian ng imperyalismong EU, may nakatalagang "pangkat pambayan"
(country team) na nagkokoordina at namamahala sa iba't ibang ahensya
rito ng imperyalismong EU. Binubuo ito ng embahador ng EU bilang
pinuno, at ng pinuno ng istasyon ng CIA, director ng USIA, direktor ng
USAID at pinuno ng JUSMAG, bilang mga myembro.
Minamanipula ng imperyalismong EU, bukod sa sariling mga
direktang ahensya, ang iba't ibang ahensya ng UN, kasunduan sa rehiyon,
at kasunduan ng Pilipinas at iba pang bayan sa Ikatlong Daigdig.
Tinutulungan ng mga ito ang mga direktang ahensya ng imperyalismong EU
na wasakin ang pambansa-demokratikong interes ng sambayanang Pilipino.
__________________________
11
Bukod pa ang mga ito sa malalawak na lugar na inookupahan ng VOA, mga
istasyon ng radar, istasyong tumutunton sa satelayt at paliparan, na
nasa labas ng mga base militar ng EU pero direktang kontrolado ng EU.
12
Ang WB ay desididong gawing grabe ang pagkakautang ng Pilipinas sa mga
dayuhan sa pamamagitan ng mga "pautang para sa edukasyon" at paggamit
sa mga pautang na ito para siguraduhing makokontrol ng EU ang sistema
ng edukasyon sa Pilipinas. Kasama ang mga pundasyon at ahensya ng EU,
pinasimunuan ng WB ang paglikha ng Komisyon ng Presidente sa
Pagsasarbey ng Edukasyon sa Pilipinas (Presidential Commission to
Survey Philippine Education o PCSPE) para maorganisa uli ang mga
unibersidad at kolehiyo ng estado at maiayon sa mga pangangailangan ng
mga imperyalista ang mga patakaran, programa at proyekto ng Pilipinas
sa edukasyon.
13 Lahat ng ahensya ng pulisya, kabilang ang PC, ay pinasusunod sa Ulat Walton ng 1967 ng Upisina sa Kaligtasang Publiko ng AID.
__________________________
